đúc. Hôm nay Bàng
Quyên ở triều về bèn kêu Mã An ra nói rằng:
- Nay ta cần dùng
mi đi một chuyện có được không?
Mã An đáp:
- nuôi binh ba năm
để dùng một giờ. Nay phò mã sai chi, tiểu tử lại
chẳng vâng lời.
Bàng Quyên gật đầu
nói:
- Vậy thì để ta cho
mi uống rượu chơi vài chén rồi sẽ đi. Mã An là
con sâu men, nghe
nói cho uống rượu thì mừng lắm. Bàng Quyên nói dứt
đi vào phòng lấy
rượu đem ra trao cho Mã An. Mã An tiếp lấy kê vào
miệng nốc một hơi
khô bầu. Nuốt rượu vừa khỏi cổ, Mã An liền ngã
xuống giãy tê tê,
cửu khiếu ra máu rồi chết liền. Bàng Quyên cả mừng
rút gươm chặt đầu
Mã An, đoạn kêu tên bộ hạ tâm phúc tới trao đầu đó
cho nó và dặn dò
mưu kế.
Tên bộ hạ đem đầu
Mã An ra cửa thành dùng giáo bêu lên rồi kêu
binh Tề mà nói rằng:
- Quân sĩ nước Tề
hãy xem cho kỹ cái đầu này rồi vào bẩm cho Lỗ
vương và Tôn nguyên
soái hay rằng Bàng phò mã đã nghịch mạng Ngụy
chúa dấy động can
qua, dùng mưu chỉ Tề áp Triệu phạt Yên để gây tai
hạo, nên ngài đã xử
chém để tạ tộ với Tề. Vậy xin binh Tề hãy lui về để
khỏi hại bá tánh.
Quân Tề nghe mấy
lời, dòm lên thấy rõ đầu của Bàng Quyên, bèn
mau mau vào báo với
Tôn Tẩn. Tôn Tẩn nghe báo cười nói với Lỗ vương
rằng:
- Tôi thù với Bàng
Quyên là thù vì nó chặt mười ngón chân tôi chớ có
thù hại mạng đâu.
Sao Ngụy chúa không chặt mười ngón chân của nó để
tạ tội với Tề cà!
Nói dứt lời hạ lịnh
ba quân lui về nước.
Bàng Quyên ở trong
thành nghe binh Tề lui rồi, bèn vào tâu với ngụy
vương rằng:
- Hạ thần dùng kế "Giả
đồ diệt quách". đã lui được binh Tề, vậy nhân
lúc chúng nó lui về
không phòng bị, thần đem một đội binh theo cướp trại
ắt được đại thắng.
Ngụy chúa chuẩn tấu.
Bàng Quyên liền điểm binh rượt theo.
Tôn Tẩn đem binh
lui về một đỗi xa thì trời tối bèn ra lịnh hạ trại an
nghỉ. Trại đóng
xong, Tôn Tẩn bèn truyền các đội đều kéo ra ngoài kiếm
chỗ mai phục, đó là
dùng kế không dinh, vì Tôn Tẩn đã sớm biết mưu
"Giả đồ diệt quách".
của Bàng Quyên rồi.
Đến canh hai đêm ấy,
Bàng Quyên kéo binh theo kịp, liền hạ lịnh ba
quân áp vào cướp
dinh Tề. Khi xông vào trong dinh không thấy có ai,
Bàng Quyên biết
mình trúng kế, vội vàng hạ lịnh cho ba quân lui ra. Binh
Ngụy vừa lui bỗng
nghe bốn phía pháo nổ ầm ầm, trống chiên dậy núi,
binh tề túa ra như
ong, vây chặt quân ngụy mà giết. Quân Ngụy kinh
hoảng, mạnh ai nấy
lo chạy chớ chẳng tính việc đối địch nên bị binh tề
giết hại lần lần
tới hết. Một mình Bàng Quyên thóat khỏi, chạy về thành
ra mắt Ngụy chúa mà
xin tội. Ngụy chúa cả giận nạt rằng:
- Ngươi tự ý làm
càn đến gây họa cho nước Ngụy, nay còn nói dối
làm lanh, báo hại
hao binh tổn tướng. Ta không vì công chúa thì bằm
thây mi muôn mảnh
để hả giận. Thôi, mi hãy lui ra cho khỏi gai mắt ta!
Bàng Quyên buồn bã
lui ra. Liền ấy có quân giữ thành vào báo rằng:
- Binh Tề kéo trở
lại và công phá gắt hơn trước, xin thánh chúa liệu
định.
Các quan nghe báo
đồng quỳ tâu rằng:
- Binh tề dũng cảm,
Tôn Tẩn nhiều mưu thoạt tới thoạt lui, khó mà
liệu được. Nước
Ngụy ta có một phò mã, mà phò mã đã không đánh nổi
thì có ai giám chống.
Vậy bệ hạ cho sứ sang mượn binh của nước Tần và
nước Hàng mà về giải
vây.
Ngụy chúa khen phải,
lập tức viết hai bức thư cầu cứu rồi sai Từ Giáp
sang Tần, Hầu Anh sang
Hàng dâng thơ xin binh cứu viện. Hai quan được
lịnh lập tức ra đi.
Từ Giáp và Hầu Anh ra
khỏi thành liền bị tướng Tề là Lý Mục cản
lại nạt rằng:
- Hai ngươi đi đâu
phải nói cho mau!
Từ Giáp và Hầu Anh
đồng nói:
- Chúng tôi vâng lịnh
Ngụy chúa sang Tần và Hàng mượn binh. Nếu
Tề quân thật là anh
hùng dũng cảm thì hãy để thong thả cho chúng tôi đi,
còn có nhát thì giết
chúng tôi cũng được.
Lý Mục nói:
- Chúng ta có sợ chi
nước Tần vá nước Hàng mà chẳng để cho bọn mi
đi cầu cứu!
Nói dứt truyền ba quân
mở đường cho Hầu Anh và Từ Giáp đi.
Từ giáp tới nước Tần
vào ra mắt vua Tần, dâng thơ lên và tâu việc
cầu cứu. Vua Tần xem
thơ xông bèn hạ lịnh cho Võ quan quân Bạch
Khởi đem binh cứu
Ngụy. Bạch Khởi phụng mạng điểm binh theo Từ
Giáp kéo về Nghi Lương
Thành. Tôn Tẩn được tin binh Tần sang giúp
Ngụy, hôm nay đi gần
tới thành bèn làm phép tàng ẩn không cho ai trông
thấy dinh trại và quân
sĩ Tề.
Khi quân Ngụy kéo nhau
tới ngoài thành Nghi Lương, Bạch Khởi
xem chẳng thấy động
tịnh gì bèn hỏi Từ Giáp rằng:
- Ông sang Tần nói
binh Tề vây Ngụy gắt lắm, sao hôm nay chẳng có
một tên nào lai vãng
như vầy?
Từ Giáp nói:
- Nếu chẳng có việc
tại Ngụy chúng tôi đâu dám làm phiền quý
quốc! Đây có lẽ Tôn
Tẩn muốn lập mưa kế gì nữa chớ chẳng không.
Bạch Khởi khen phải
bèn kéo binh thẳng vào trong thành đồ tại võ
trường rồi vào triều
ra mắt Ngụy vương và tâu rằng:
- Thần là Võ an quân
Bạch Khởi phụng mạng Tần vương sang giúp
Ngụy quốc. Nay binh
tới ngoài thành không trông thấy một tên quân Tề,
thần không rõ duyên cớ
làm sao, xin đại vương dạy cho biết!
Ngụy chúa cười rằng:
- Đó có khi là mưu của
Tôn Tẩn, vậy phiền Võ an quân hãy tạm đình
lại tại Kim đình dịch
xá ít ngày coi thử quân Tề có trở lại hay không?
Bạch Khởi y lời. Ngụy
chúa liền sai Từ Giáp mời Bạch Khởi ra Kim
đình dịch xá mà khoản
đãi.
Bạch Khởi và binh Tần
ở trong thành Nghi Lương, tốn kém bao nhiêu
về binh nhu đều do nước
Ngụy chịu, thế mà hơn một tháng rồi không
thấy binh Tề trở lại.
Bởi cớ đó nên Bạch Khởi buồn trí bèn vào từ giã
Ngụy chúa rồi kéo binh
trở về nước.
Tôn Tẩn chờ binh Tần
đi đã xa bèn giải phép và hạ lịnh ba quân áp
tới phá thành. Quân
giữ thành thất kinh chạy vào báo cho Ngụy chúa
hay. Ngụy chúa bèn sai
Từ Giáp hỏa tốc theo mời Bạch Khởi trở lại.
Bạch Khởi kéo binh trở
lại thành Nghi Lươngcũng bị Tôn Tẩn làm
phép tàng ẩn nữa nên
không trông thấy binh Tề ở đâu, tức lắm lại sai
tướng mã đi giò xét khắp
nơi mà cũng chẳng thấy. Bạch Khởi không nghĩ
sao được phải kéo binh
vào thành đóng tại diễn võ trường rồi vào ra mắt
Ngụy chúa và tâu rằng:
- Vì cớ không gặp binh
Tề nên hạ thần phải kép binh về nước. Vây
hôm nay bệ hạ sai Từ
đại nhơn theo triệu trở lại chẳng rõ có dạy bảo
điều chi chăng?
Ngụy chúa phán rằng:
- Bởi chùng lúc Võ anh
quân rút binh về một đỗi xa thì binh Tề lại
kéo tới phát thành nên
quả nhơn sai Từ Giáp theo mời trở lại cứu cấp.
Bạch Khởi tâu:
- Hạ thẩn vừa ở ngoài
thành vào đây, không trông thấy tên quân nào
hết, thế mà sao lại có
chuyện quân Tề phá thành?
Ngụy chúa nghe tâu lấy
làm lạ, sauy nghĩ giây lâu rồi phán rằng:
- Có khi Tôn Tẩn làm
phép tà để gạt chúng ta. Vậy Võ an quân tạn
đình tại dịch quán ít
lâu nữa thử xem tình thế ra sao?
Bạch Khởi y liệnh lui
ra ở tại Kim đình dịch quán mà chờ.
Lúc bấy giờ Tôn Tẩn
bèn cho dời Viên Đạt, Độc Cô Trần và Lý Mục
vào quân trường mà
trao kế rồi dạy tức tốc kéo binh ra đi.
Ngày giờ như thoi đưa,
lật đật mà Bạch Khởi đồn binh ở Ngụy có hơn
một tháng nữa. Trông
ngóng đã mõi lòng mà không thấy binh Tề tới,
Bạch Khởi bèn vào
triều từ giả vua Ngụy mà về. Vua Ngụy tỏ lời cám
ơn và truyền quan
chưởng khố mở kho lấy lụa gấm, vàng bạc rất nhiều
ban cho Bạch Khởi.
Bàng Quyên có mặt tại triều, thấy vậy bèn nói nhỏ
với quan đứng gần
rằng:
- Đi tời kéo về
hoài, phá lươnghướng của nước ngụy rất nhiều, đã
không giúp ích việc
gì, lại còn ban cho của cải nữa.
Mấy lời ấy chẳng
may lọt vào tai Bạch Khởi, Bạch Khởi giận lắm, lui
ra khỏi triều để
kéo binh về mà trong trí vẫn đinh ninh rằng: "Ta về
chuyến này nếu có
binh Tề tới, chúa tôi nhà Ngụy lạy tạ, ta cũng chẳng
thàm trở lại".
Binh Tần kéo đi rồi,
Tôn Tẩn liền thâu phép và hạ lịnh ba quân tới
phá thành, lại dặn
các tướng chớ cho nguời trong thành chạy lọt ra. Quân
sĩ được lịnh nổi
trống khua chiêng reo hò áp tới. Binh giữ thành thấy binh
Tề tới nữa, bèn vào
báo với Ngụy chúa. Ngụy chúa lật đật sai Từ Giáp
mời Bạch Khởi trở
lại. Từ Giáp lãnh mạng lên ngựa ra thành liền bị quân
Tề đón lại. Từ Giáp
ra không được phải trở vào tâu với Ngụy chúa. Ngụy
chúa hạ lịnh thêm
binh bốn cửa cố thủ rất cẩn thận.
Nói về Bạch Khởi
kéo binh về tới núi Hắc Phong thình linh nghe có
tiếng chiêng gióng
binh reo rồi một viên tướng núi kéo lâu la xông ra đón
đường nạt to rằng:
- Ai đí đó? Phải nạp
tiền mãi lộ.
Bạch Khởi lướt tới đáp
rằng:
- Ta là Võ anh quân
nước Tần tên Bạch Khởi, có phải ai đâu mà mi
đòi tiền mãi lộ.
Mi há chẳng nghe
danh ta à? Tướng núi cười rằng:
- Bất luận là ai hễ đi
qua đây đều phải nạp tiền cho ta cả.
Bạch Khởi chưa kịp nói
sao, bỗng nghe mé sau có tiếng chiêng và
binh reo, ngoái đầu
dòm lại thì thấy có hai viên tướng núi khác kéo lâu la
chạy tới, vây phủ binh
Tần đánh giựt hết các vật của vua Ngụy vừa cho.
Bạch Khởi chỉ có một
mình không sao đương cự nói bèn quất ngựa bỏ
chạy. Ba viên tướng đồng
ó rập rằng:
- Bạch Tướng quân chớ
chạy, chúng tôi không phải ăn chớp đâu,
chúng tôi chúng là tướng
Tề tên Viên Đạt, Độc Cô Trần và Lý Mục,
vâng lịnh Tôn quân sư
đón đường nói cho tướng quân hay rằng, Tôn quân
sư rất cám ơn tướng
quân đã hết lòng giúp đỡ vào Ngụy mà rước ngài,
song le lúc ấy ngài chưa
khỏi nạn nên chẳng chịu đi. Nay ngài đã hết nạn
rồi và đã theo xa trà
Bốc Thương về giúp Tề. Vậy tướng quân chớ lấy
làm lạ!
Bạch Khởi nghe dứt cười
lớn ít tiếng rồi điềm binh kéo về Tần.
Bọng Viên đạt, Độc Cô
Trần, Lý Mục cũng kéo binh đem các vật
cướp được về ra mắt
Tôn Tẩn. Tôn Tẩn cả mừng phân các vật ấy ra
thưởng cho các tướng
sĩ đã có công, rồi mở tiệc ăn uống.
Đương lúc cùng nhau ăn
uống, bỗng có quân thám mã về báo rằng:
- Thưa quân sư, chúng
tôi giọ được tin rằng chánh cung nước Hàng là
Ngụy Dương công chúa,
em của vua Ngụy đã đem quân sang cứu anh,
nay đã kéo tới hạ trại
ở mé Bắc thành thánh Nghi Long cách dinh ta sáu
dặm.
Tôn Tẩn nghe báo hạ
lịnh Lý Mụcđem binh khiêu chiến. Lý mục tuân
lịnh điểm binh ra đi.
Hàng Đậu nghe quân báo có tướng Tề bèn sai
Trương Xa ra đối địch.
Trương Xa phụng mạng ra trận, hai tướng thôn
gdanh tánh rồi sáp lại
đánh nhau. Đánh được mươi hiệp, Trương Xa cự
không lại bèn chạy
tuốt về dinh. Lý mục cũng thâu binh về. Hàng hậu
thấy Trương Xa bại
trận thì buồn lắm. Tới hôm sau Hàng Hậu bèn lên
ngựa kéo binh tới trước
trận khiêu chiến. Tôn Tẩn nghe quân báo bènkêu
Viên Đạt tới dặn nhỏ
ít câu.Viên Đạt dạ dạ rồi kiểm binh kéo đi.
Viên Đạt ra tới trận,
không hỏi họ tên chi cả, cứ việc sắp tới hươi búa
mà bửa. Đánh nhau
chừng mười hiệp. Viên Đạt liền giả bộ gạt Hoàng
Hậu xô ngựa tới gần
bên, liền trở thế nhảy qua ôm ngang hông vác chạy
bộ đem vào dinh. Tôn
Tẩn nghe báo Viên Đạt đã bắt được Hàng Hậu
bèn ra cửa truy quân
tiếp đón rằng:
- Chào nương nương, hạ
thần không hay nương nương tới nên chậm
tiếp nghinh, xin nương
nương xa tội. Đoạt day lại nạt Viên Đạt rằng:
- Sao ngươi vô lễ phạm
tới Hàng Hậu nương nương như vậy. Tội nặng
khó tha, ngươi chưa
liệu thân lui đi còn đợi chừng nào nữa?
Viên Đạt tỏ sắc sợ sệt,
để Hàng Hậu xuống đất rồi thui thủi đi ra.
Tôn Tẩn khiêm nhường
rước Hàng Hậu vào trung quân mời ngồi rồi hỏi:
- Chẳng rõ nương nương
là chi của Ngụy chúa mà lại đem binh cứu
viện như vầy?
Hàng Hậu đáp:
- Tôi với Ngụy chúa có
tình thân, nay nghe nước Ngụy bị vây ngặt
lắm, lại sai sứ sang
cầu cứu, lẽ nào tôi ngồi mà ngó cho đành, vậy nên
phải tới đây mạo phạm
với quý quốc!
Tôn Tẩn nói:
- Hạ thần với Ngụy
chúa không thù oán gì. Chỉ giận có thằng Bàng
Quyên lòng lang dạ thú
đã lập mưu chặt mười ngón chân của hạ thần nên
hạ thần tới đây thề
bắt được nó để trả thù. Nếu chúa Ngụy muốn khỏi
hại sanh linh xin hãy
bắt Bàng Quyên giao cho hạ thần, hạ thần tự khắc
lui binh.
Hàng Hậu nói:
- Như qủa vậy thì quân
sư hãy án binh, để chờ tôi tâu với Ngụy chúa,
ắt ngài sẽ y như lời
xin cầu gỡ nạn binh đao cho bá tánh.
Hàng Hậu nói dứt kiếu
từ mà lui ra.
- Hàng Hậu ra khỏi
dinh Tề, lên ngựa riết vào thành Nghi Lương, ra
mắt Ngụy chúa, tâu rõ
mấy lời Tôn Tẩn vừa nói, và xin Ngụy chúa hãy
giải nạp Bàng Quyên
cho Tôn Tẩn để cầu hòa. Ngụy chúa nghe tâu chưa
kịp phán sao, Bàng
Quyên bèn quỳ xuống tâu rằng:
- Hàng Hậu nương nương
là ngự muội của bệ hạ, nay đem binh cứu
Ngụy không được, lại
bị tướng giặc bắt, đáng lẽ phải liều chết để qở
nhục cho quân vương.
Chớ có lý đâu
nương nương mến đức yêu tài Tôn
Tẩn nghe lòi nó dụ
dỗ trở về tâu những lời hại mạng giết người như vầy
thì thanh thế nước
Ngụy còn gì? Ấy là nương nương bỏ Ngụy theo Tề rồi.
Xin bệ hạ thẩm xét.
Ngụy vương nghe
Bàng Quyên tâu dứt bèn vỗ long án quát mắng
Hàng Hậu thậm tệ.
Hàng Hậu không nói sao được chỉ nhỏ nước mắt mà
chịu, rồi từ giã
lui ra ngoài thành thẳng tới Tề dinh đem câu chuyện