Lần đầu đến ngôi làng nhỏ ở miền Trung nàỵ
Mộng Đình không tin là mình có thể ở lạị Ngôi nhà gỗ xiêu vẹo,
nàng có cảm tưởng chỉ cần đụng mạnh một cái là nó sẽ bẹp như
cái hộp diêm. Thế này thì làm sao tránh được mưa bãỏ Nhưng
Dương Thăng đã ở đâỵ Chàng đã ở trong ngồi nhà này được hơn
nửa năm. Đây là nhà chàng và cũng chính là nhà của Mộng Đình.
Dương Thăng đã bỏ nhà ra đi sau hôm bị đánh. Có một thời gian
dài vú nuôi đã khóc. Không phải chỉ có vú mà còn có Mộng Đình
nữạ Mộng Đình đã bị giam lỏng từ đấy, những ngày tháng tiếp
nối là những ngày thằng buồn bực. Mấy bà dì cứ nói bóng gió,
chị em thì nhìn Mộng Đình với ánh mắt khinh rẻ. Cha vẫn còn
giận, mẹ thì cứ lải nhải mãi cái "sai lầm" của nàng, cái "nhục
gia phong" mà nàng mang lạị Những ngày tháng đó sao mà dài và
mệt mỏi quá. Mộng Đình tưởng chừng mình sẽ không thể sống hết
cái mùa thu và mùa đông kiạ Chỉ còn có cái chết, nhưng chết
thế nàỏ
Lai thị không ngôn khứ tuyệt tùng
Nguyệt tà lâu thượng ngũ canh chung
Mộng vi viễn biệt đề mạn hoán
Thủ thị thôi thành mạc thủy nùng
Lạp chiếu bán lung kim phỉ thúy
Xa huân vi đới tứ phù dung
Lưu Lang dĩ hạn Bồng Sơn Viễn
Cánh cách bồng sơn nhất vạn trùng.
Dịch:
"Mờ mịt tăm hơi hứa hẹn suông
Canh năm trăng xế, chợt nghe chuông
Mộng ly biệt mãi, kêu khôn tỉnh
Thủ giục mau xong, mực đậm nồng
ánh nến nửa in chân phỉ thúy
Thoảng bay hương xa gối phù dung
Bồng Sơn đã hận đường xa thẳm
Lại cách Bồng Sơn một vạn trùng"
Lại trở về với ngày tháng đọc thơ Đường. Không khí căng thẳng
không gì giải sầu tốt hơn là bút với mực, nhưng khi cầm bút
lên là:
"Xuân tâm mạc công hoa tranh phát,
nhất thốn tương tư nhất thốn phị
Dịch:
Lòng Xuân chẳng muốn cùng hoa cạnh
một tấc tương tư một tấc buồn.
Mộng Đình đã tưởng là mình rồi sẽ chết trong khô héo, nhưng
rồi nàng chợt thấy vú nuôi không còn khóc nữa, không những thế
nhiều lúc lại có vẻ vui thầm. Mộng Đình hiểu ra, chắc chắn là
vú nuôi đã liên lạc được với Thăng. Mộng Đình đã phải quỳ dưới
chân vú suốt mấy đêm liền, đã van xin, khóc lóc, hứa hẹn. Để
rồi một hôm nàng đã được vú đưa đi trốn, họ đã đến ngôi làng
nhỏ này, nơi Dương Thăng đang là một công nhân khai mỏ. Ngôi
làng có được là nhờ mỏ than Thụy Tường. Hầu như tất cả đàn ông
trong làng đều là công nhân mỏ, còn đàn bà thì làm công việc
trồng hoa, trồng rau cải hay làm kinh tế phụ, chăn nuôị Chợt
nhiên thơ Đường mất chỗ đứng, tứ thư, ngũ kinh, Khổng Tử, Mạnh
Tử, Thi ca đều trở thành quá khứ học trò, quá khứ khuê các đã
đi vào dĩ vãng. Cuộc sống mới chỉ còn có vú nuôi, Dương Thăng
với mảnh đất nhỏ quanh nhà trồng cải và đậụ Mộng Đình tập
thích ứng với cuộc sống mớị Mùa đông đến, gió rét làm tê cứng
cả tay chân nhưng mùa hạ thì làm rám hồng cả da thịt. Nhưng
Mộng Đình không hề oán than, hối hận về sự lựa chọn của mình.
Có điều chẳng hiểu sao cơ thể Mộng Đình càng lúc càng dễ bệnh
đị Mùa xuân năm ấy, vú nuôi qua đờị Bây giờ Mộng Đình cũng hay
tin mình vừa mới đậu thaị Mộng Đình còn nhớ vú trong cơn hấp
hối còn cố dặn dò, vú đã gọi tên thuở nào của Đình.
- Đình Đình! Con ráng sinh cho nhà họ Dương ta một đứa con
trai để nối dõi tông đường nhé!
- Oa oa! Oa oa! Đứa bé lại khóc.
Một đứa con gáị Tại sao lại là con gáỉ. Mộng Đình nghiêng đầu
bên gối, nghe văng vẳng bên tai lời bàn tán của hai người đàn
bà:
- Không được để cho đụng lu nước. Sản phụ bị ra huyết không
cho đụng lu nước.
- Phải cột tóc cô ấy lạị Cột cô ấy lại thì hơn.
Thế là Mộng Đình bị cột lạị Toàn thân mềm nhũn, đau nhói, đau
toàn thân. Trong phòng hình như có chuyện gì rối rắm lắm.
- Thôi niệm Phật đi, đốt thêm hương nữạ
- Này cậu, đốt nhang lên đi, cầm khắp phòng, gọi tên vợ cậu
trở về.
- Nào, đến bàn thờ Phật quỳ xuống.
- Oa oa! Oa oa! Tiếng con trẻ khóc. Sao vậỷ không lẽ ta sắp
chết đến nơi rồi saỏ Mộng Đình cố gắng tập trung tư tưởng.
Không được. Con trẻ cần có tạ Không được. Ta phải sống, ta
không có quyền chết. Ta phải nuôi con, phải đẻ thêm cho Dương
Thăng một đứa con traị Phải nấu nước cho Thăng về tắm, khi
Thăng từ mỏ trở về toàn thân lấm lem, phải chăm sóc những cây
cải trong vườn.
Mộng Đình cố mở mắt, cố gọi:
- Anh Thăng, anh Thăng, con chúng ta!
Thăng bước nhanh tới, cúi xuống. Mặt chàng tái như tàu lá, mắt
đỏ hoẹ Bàn tay thô kệch của chàng nắm lấy tay Mộng Đình với
giọng nói nghẹn ngàọ
- Mộng Đình, em không được quyền chết! Em không thể chết!
Bà mụ giục chàng:
- Ồ cậu ơi! Đốt hương lên, niệm Phật đi!
Không khí ngập đầy khói hương, nhang đã được đốt. Có người
niệm kinh, tất cả như văng vẳng đâu đây, thật xa, thật xạ Mộng
Đình chỉ cảm thấy cái chất nước ấm ấm kia vẫn không ngừng tuôn
ra phía bụng dưới, chất nước kia đã mang đi cả sức lực còn lại
của nàng ... Trôi đị Trôi đị
Mộng Đình thều thào gọi:
- Con ơi! con ơi!
Hình như có người nói:
- Cô ấy muốn trông mặt con kìa!
- Hãy mang đến cho cô ta nhìn. Này cậu, sao không mang đến cho
vợ nhìn mặt con một lần đị
Dương Thăng run rẩy bế con đến. Con bé được bó chặt trong chăn
chỉ ló khuôn mặt ra ngoàị Đôi mắt chàng đã mờ lệ. Thăng đặt
con cạnh gối vợ. Nếp da đỏ hỏn nhăn nheo của con, con bé chỉ
biết khóc oa oa, mắt nhắm nghiền. Mộng Đình cố mở mắt nhìn
con. Con bé có đôi mắt hai mí. Đôi mắt giống chạ Mộng Đình cố
mỉm cười, nàng thều thào nói:
- Con tôi nó sẽ đẹp. Lớn lên sẽ rất đẹp.
Bây giờ đã là tháng mười, tháng của loài hoa sầu đông nở. Chắc
chắn bây giờ ngoài khung cửa sầu đông đang nở hoạ Những cánh
hoa màu tím, như đám mây bềnh bồng. Con của nàng sinh ra trong
mùa hoa sầu đông nở. Mộng Đình thều thào nói:
- Hoa sầu đông màu tím, Tử Huệ. Hãy đặt tên nó là Dương Tử
Huệ. Vì nó là một cành hoa sầu đông.
Bàn tay nắm lấy tay Dương Thăng như lơi đị Mắt chầm chậm khép
lạị Sự sống đã thoát khỏi thân xác muộn phiền, yếu đuốị Sự
sống đã thật sự bỏ đị
- Oa oa! Oa oa! Đứa bé lại khóc.
Dương Thăng như chết lặng. Một cuộc sống mới bắt đầu, bên cái
chết vừa đị Chàng mở trừng trừng đôi mắt, không nói, không
khóc được, không biết phản ứng làm sao trước mọi thứ bất hạnh
đến bất ngờ. Trong phòng chỉ còn tiếng đọc kinh. Đứa con gái
kia đã chào đời trong hoàn cảnh như thế. Mẹ nó trước khi chết
đã kip đặt tên cho nó, nhưng cái tên kia quá khó hiểu đối với
mọi người trong nhà. Không ai nhớ đến cái tên đó nữạ Dương
Thăng chỉ nhớ được câu nói cuối cùng của vợ - Nó là đóa hoa
sầu đông nhỏ. Thế là từ đó, con bé lớn lên trong ngôi làng nhỏ
kia, được mọi người gọi là "hoa Sầu Đông". Nó không có cái tên
nào khác nữa ngoài tên "Sầu Đông".
Sầu Đông chào đời được ba tháng hơn mà Thăng không hề nhìn
thẳng mặt con. Cái nỗi đau mất vợ cùng cực cộng với nói đau
mất mẹ trước đó. Đúng là trời phạt, đúng là ý trờị Thăng lầm
lì cam phận. Mỗi ngày đến chỗ làm, công việc ở mỏ đất rất nặng
nề nhưng Thăng đã dồn hết sức mình vào đấỵ Từng xuổng lại từng
xuổng, than được xúc ra khỏi mỏ, sàng sạch đất đá, phân loạị
Nỗi buồn bực như được phát tiết, được trút bỏ, cố gắng trút,
trút mãi vẫn không nguôị. Thăng trở thành người công nhân
gương mẫu của cả mỏ. Ngoài công việc ở hầm lò, Thăng ngồi đó
thẫn thờ, không để ý cũng không kết bạn. Dù anh thợ mỏ còn rất
trẻ, lại đẹp traị Khi bé Sầu Đông chào đời, Thăng chỉ mới tròn
23 tuổị
Cứ như vậy, Sầu Đông lớn lên bằng tình thương của hàng xóm. Bà
cụ bên cạnh nhà họ Lý đã nuôi con bé. Gia đình không khá giả
lắm, sống với con cái và bốn đứa cháu nộị Bây giờ lại có thêm
Sầu Đông. Chuyện nuôi trẻ đối với bà không phải là chuyện khó
khăn. Đó là chưa nói bé Sầu Đông sau đầy tháng hoàn toàn khác
hẳn những đứa bé cùng lứạ Da nó trắng hồng, khuôn mặt đẹp,
càng lớn càng giống như đóa hoa nhỏ. Những đứa bé ở quê làm gì
có được nước da trắng, đôi mắt to đen với những cọng mi dàị Bà
cụ thường ngắm Sầu Đông nói:
- Cái con bé này giống mẹ, thế nào lớn lên nó cũng sẽ trở
thành một người đẹp nhất làng cho xem.
Sầu Đông không chỉ được bà cụ cưng yêu mà còn được đứa cháu
gái của bà là Ngọc Lan quí mến.
Năm đó Ngọc Lan vừa tròn 18 tuổi, là một cô gái đồng quê điển
hình. Đôi vai nở, khỏe mạnh, dáng dấp chắc nịch. Con gái ở
miền quê không được gia đình quý trọng, không được đi học,
công việc được giao cho là phụ gia đình trồng cải, nuôi heo,
ngoài ra phải đi lên núi tìm củi, hái rau muống làm thức ăn
cho heọ Xắt khoai thành lát phơi khộ Công việc của Lan gần như
bận rộn suốt ngày, nhưng chỉ cần rảnh rỗi một chút là Lan đến
bế bé Sầu Đông ngaỵ Đùa với bé, đút bé ăn cháo tán nhuyễn hoặc
uống nước raụ
Sầu Đông như được trời thương, mới hơn hai tháng đã biết cười,
biết làm xấụ Con bé đẹp như ảnh thiên thần mà mấy ông Giáo Sĩ
giảng đạo thường mang xuống phát cho dân làng để truyền đạọ Bà
cụ có quá nhiều kinh nghiệm đời, chẳng bao lâu bà chợt thấy
Ngọc Lan thường bế bé Sầu Đông đi vào nhà của Dương Thăng - Để
gặp cha nó một chút. Bà cụ chỉ yên lặng nhìn theọ Dù gì con
gái cũng đã lớn, nó có những ý nghĩ riêng tự Tiếc một điều
Dương Thăng là đàn ông từ nơi khác đến, chứ không phải là dân
địa phương. Chỉ một khuyết điểm nhỏ vậy thôi, chứ dáng dấp thì
cũng khỏe mạnh lại siêng năng, kiếm tiền giỏi hơn bao nhiêu
thanh niên đồng lứạ Có lẽ duyên phận đã đặt để vậỵ Dương Thăng
chợt chú ý đến bé Sầu Đông tuổi đã hơn ba tháng. Tối hôm ấy,
Ngọc Lan bế bé Sầu Đông vào căn nhà gỗ của Dương Thăng. Con bé
bây giờ đã cười thành tiếng. Đôi mắt to đen của nó xoay tròn
theo mọi phíạ Thăng đã tắm rửa xong, đang ngồi cạnh ngọn đèn.
Những ngày qua, gần như ngày nào cũng vậy, Thăng thích ngồi
cạnh đèn lặng lẽ và Ngọc Lan bế bé Sầu Đông bước vào cũng
không dám quấy rầỵ Lan đặt bé lên giường, xong gom lấy quần áo
dơ của Thăng mang ra sau giặt giũ. Đàn ông độc thân bao giờ
cũng thế, công việc gần như làm mãi không hết. Ngoài chuyện
phụ Thăng giặt giũ ra, Lan còn vá hộ những chiếc áo rách. Nàng
làm một cách tự nhiên như người nhà.
- Anh Thăng, anh trông hộ bé Sầu Đông một chút nhé!
Thăng không đáp chỉ ngồi lặng lẽ bên ánh đèn. Bé Sầu Đông hơn
ba tháng, tuy chỉ được nuôi bằng nước cháo và canh rau nhưng
nó vẫn lớn, vẫn mạnh khỏe, nó đã biết lật, biết xoaỵ Dương
Thăng hướng mắt nhìn qua khung cửạ Bây giờ đã qua khỏi Tết
chưa bao lâu, thời tiết mát mẻ. Đột nhiên Thăng nghe tiếng
"cốp" rồi kế tiếp là tiếng khóc của trẻ thợ
Bé Sầu Đông đã rơi từ trên giường xuống đất. Trong giây phút
ngắn ngủi đó, tình huyết thống cha con chợt làm Thăng đau
lòng. Chàng vội vã nhảy tới bế lấy con lên. Bé Sầu Đông đang
khóc. Khuôn mặt nhỏ nhắn, bàn tay, bàn chân nhỏ xíu của nó,
một tình cảm êm ấm xoa nhẹ lên trái tim. Thăng xiết chặt và
con bé đã ngưng khóc, mà nó lại còn cười! ... Đôi mắt mở to
nhìn chạ Bàn tay nhỏ bé nắm lấy bàn tay thô kệch của chạ Thăng
ngạc nhiên không hiểu tại sao, một tình cảm nhẹ nhàng hạnh
phúc nào đó lại xoa nhẹ trái tim chàng. Hoa Sầu Đông, cánh hoa
Sầu Đông nhỏ nhắn, xinh xắn, yếu đuối, mong manh, dễ thương và
nhất là sao nó giống Mộng Đình như thế? Dương Thăng đứng bế
lấy con mà ngẩn ngườị
Ngọc Lan ở phía sau đã nghe thấy tiếng rơi và tiếng khóc của
bé Sầu Đông, cô ta chạy tới:
- Sao thế? Sao thế?
Thấy Dương Thăng bế Sầu Đông trên tay, Lan hiểu ngay là bé đã
rơi xuống giường. Nàng chạy tới, bàn tay vẫn còn ướt nước xoa
nhẹ lên đầu Sầu Đông, nó có nốt u to tướng. Dương Thăng bây
giờ mới thấy cục ụ
- Khổ không! Nó bị đau lắm chắc? Bây giờ phải làm sao đâỷ
Ngọc Lan cười, lần đầu tiên Lan thấy Thăng có vẻ lo cho con,
nàng cảm dộng:
- Cũng không sao đâụ Trẻ con đứa nào lại không té. Mẹ bảo càng
té nhiều nó càng mau lớn. Nốt u này chỉ cần thoa tí dầu là
xong ngaỵ
Ngọc Lan đi tìm dầu, nhưng cả căn nhà như không có dầu, nàng
phải quay về nhà mang sang, xoa lên vết đau của con bé, bé Sầu
Đông lại khóc, Dương Thăng ngăn lại:
- Đừng làm cho cháu nó đaụ
Ngọc Lan vừa xoa vừa nói:
- Nhưng cần phải xoa dầu lên vết u mới tan chứ. Mới giao cho
anh có mấy giây là anh làm cho con bé té rồi, anh giỏi thật.
Thôi đưa nó cho tôi đị
Dương Thăng đành phải giao bé Sầu Đông cho Lan. Lan bế con bé
ngồi lên mép giường, cánh tay đong đưa làm võng. Bé đã nín
khóc, nàng vừa vuốt ve vừa hát:
- Bé ngoan ngủ cho ngoan, nhắm mắt lớn một khoang
Bé yêu ngủ cho yên, nhắm mắt lớn một miền
Ru em chiều đã xuống, ôm em nhìn miên man
Em là cả tâm can, lo em chịu bẽ bàng ...
Dương Thăng chợt thấy cảm động, nhìn Ngọc Lan ru ngủ con gái,
nghe những tiếng ầu ơ nhẹ nhàng. Khuôn mặt ửng hồng trẻ tuổi
của người con gái đang kề bên mái tóc đen của bé Sầu Đông. hai
cái bím tóc, một cái thả trước ngực, một cái nằm sau lưng.
Khuôn mặt tròn dưới ánh đèn với đôi mắt long lanh. Ngọc Lan
không đẹp, không bằng một phần mười cái sắc của Mộng Đình.
Nhưng cái dáng dấp khỏe mạnh hồn nhiên. Cái sức hấp dẫn của
phụ nữ, cái dịu dàng của người đàn bà? Nhất là khi bế Sầu Đông
ru ngủ, Lan lại trông như người mẹ trong tranh.
Bé Sầu Đông đã ngủ, Dương Thăng nhẹ nhàng bước tới nhìn đứa
con gái của mình. Con bé ngủ ngon, chiếc miệng nhỏ nhắn xinh
xinh hé mở, đôi mắt với đôi mi cong vút. Dương Thăng nói:
- Có lẽ nó đang nằm mợ
Ngọc Lan ngẩng đầu lên nhìn chàng, ánh mắt đong đưa đầy nét ai
oán, đồng thời, nước mắt lẹ làng dâng lên, đong đầy đôi mắt u
uẩn, dịu dàng, nàng vội vàng cúi đầu xuống, hai giọt nước mắt
lập tức rơi nhẹ lên gò má của Hoa Sầu Đông. Nàng dùng tay quẹt
đi giọt nước mắt trên má con bé, tiếp tục bài hát ru em của
nàng, chỉ có điều, giọng hát của nàng trở lên khàn đục run
rẩy:
- Bé ngoan ngủ cho ngoan, nhắm mắt lớn một khoang,
Bé yêu ngủ cho yên, nhắm mắt lớn một miền,
Ru em chiều đã xuống, ôm em nhìn miên man,
Em là cả tâm can, lo em chịu bẽ bàng.
...
Dương Thăng đã có một quyết định.
Mùa thu năm đó, chàng chính thức cưới Ngọc Lan. Hoa Sầu Đông
chưa đầy một tuổị |
|
