Giản, quan coi về việc
ca nhạc ở Giáo phường, ngài bèn hỏi rằng:
- Trương tư nhạc đã
già nua, đâu có thể đi qua Tề được?
Tiêu Giản tâu:
- Tâu bệ hạ lời xưa
có nói: "Gừng già càng cay, người già càng lý".
Hạ tần đã già song
tấm lòng vì nước, vì dân vẫn còn trẻ. Xin bệ hạ chuẩn
tấu cho hạ thần đi!
Hàng chúa phán rằng:
- Nếu khanh thật
lòng như vậy thời giang san có phước lớn. Song lúc
khanh đi qua dinh
Bàng tặc, hãy dè dặt kẻo bị họa nghe!
Tiêu Giản dạ dạ.
Hàng chúa trao thơ cho, rồi lui chầu.
Trương Tiêu Giản
lãnh mạng cầm thơ về phủ cho đòi ba nàng nữ
nhạc đẹp nhứt và
hát hay nhứt trong giáo phường ra dặn dòn mưu mẹo
rồi cùng nhau sắm
sửa hành lý ra đi.
Trương Tiêu Giản và
ba nàng nữ nhạc lén ra vừa khỏi thành liền bị
tuần giải vào quân
trường. Lúc bấy giờ Bàng Quyên đương chong đèn
xem binh thơ thấy
quan giải vào một bọn người già và gái bèn hỏi:
- Các ngươi là
người ở đâu, sao dám lén vào trong quân lúc ban đêm?
Trương Tiêu Giản
thưa:
- Tôi là quan tư
nhạc tên Trương Tiêu Giản gốc người nước Ngụy,
nhân lúc binh Tề
vây thành Nghi Lương, tôi sợ nạn nên lén đem mấy ả
nữ nhạc sang Hàng.
Nay Hàng bị phò mã phạt, thành sẽ bị hãm nay mai,
nếu chờ tới lúc hãm
thành ắt vàng đá khó phân, vậy nên tôi đem mấy ả
này lén ra thành
trốn về Ngụy. Vậy xin phò mã tha mạng cho chúng tôi.
Bàng Quyên gật đầu
rồi hỏi:
- Trong đám này có
ả nào biết hắt chăng?
Tiêu Giản chỉ một
nàng mà đáp:
- Ả này tên Thảnh
Nô con tôi, nó ca tốt giọng lắm!
Bàng Quyên bèn
ngoắc Thảnh Nô lại, xem thấy nàng đẹp đẽ mỹ
miều thì hỏi rằng:
- Nàng ca hay lắm à?
Ca cho ta nghe ít bản nghe đi!
Thảnh Nô đáp:
- Phò mã đã dạy,
thiếp đâu dám chẳng vâng. Nhưng nếu ca không
hay xin phò mã
thương mà hỉ xả cho!
Bàng Quyên gật đầu
cười, Thảnh Nô bèn sửa giọng rồi cất tiếng ca
Bảnh "Cung nữ trốn
nạn lúc đêm khuya" rằng:
"Mẹ nước ngơi ngon
giấc.
Các cung nữ cùng
nhau lật đật
Cùng nhau lật đật.
Sắp sửa tư trang,
hòa phải cải trang.
Rón rén ra thành,
rất cơ linh cùng cẩn mật.
DĐêm khuya thân gái
ngại ngùng, giữa rừng hoang, lạ lùng,
quanh mình rừng rậm,
kìa trời đây đất.
Nạn gần lánh khỏi,
họa xa đâu chẳng biết khỏi chăng là.
Thượng cánh đào tơ,
mơn mởn. Hoa xuân rỡ rỡ lưu lý khổ sở,
biết rồi đây, cơ
trời đày, vùi dậy cỏ hoa, hoặc còn, hoặc mất!"
Nàng Thảnh Nô ca
tiếng nỉ non ai oán, như khóc như than, khi bỗng
lúc trầm, làm cho
Bàng Quyên ngồi nghe khi mê lúc tỉnh. Dứt bản đó,
Thảnh Nô ca tiếp
mấy bản nữa, bản nào cũng hay, người ca đã tình,
giọng ca lại mùi
làm cho Bàng Quyên sống tình dường đã phiêu phiêu
xem trong cử chỉ có
nhiều lả lơi. Bây giờ Bàng Quyên muốn cầm bọn
Thảnh Nô ở lại
trong trướng để ca đờn hầu rượu, song lại sợ tin ấy tới tai
vua Ngụy thì mắc
tội, nên bèn hỏi Tiêu Giản rằng:
- Bây giờ ông định
đi đâu?
Tiêu Giản đáp:
- Tôi định về Nghi
Lương.
Bàng Quyên nói:
- Vậy thì ông nên
đem mấy ả này về trước, kiếm chổ ở tử tế gần phủ
tôi, để khi tôi ban
sư có kiếm cho dễ. Chừng tôi ban sư, ông đưa con ông
vào phủ cho tôi,
tôi sẽ phong thưởng trọng hậu.
Nói dứt dạy quân
lấy ra năm mươi lượng bạc cho Tiên Giản làm lộ
phí. Tiên Giản tạ
ơn, hứa sẽ về Nghi Lương chờ đợi, rồi lãnh bạch cùng
ba ả nữ nhạc từ giã
Bàng Quyên mà đi. Tiên Giản thấy bàn quyên trúng
kế thì cả mừng,
riết tới một đổi xa, kiếm nơi quen biết gởi ba nàng nữ
nhạc ở đó, rồi một
mình tách ra đi riết qua nước Tề.
Nói lại Tôn Tẩn ẩn
thân giấu tiếng ở trong mấy gian phòng sau vườn
hoa tới nay đã ba
năm rồi. Trong ba năm rồi. Trong ba năm ấy chỉ có một
mình Tôn phu nhân (vợ
Tôn Tẩn) và một ả a hường tin cậy lui tới nuôi
dưỡng mà thôi.
Ngoài ra, chỉ còn có một người biết nữa là Viên Đạt.
DNhưng trong khoảng
ba năm đó Viên Đạt không nề thấy mặt Tôn Tẩn. Vì
vậy cái tin Tôn Tẩn
chết giữ tới ba năm cũng còn là tin thiệt.
Ngày nọ, Tôn Phu
nhân đem cơm vào cho Tôn Tẩn. Tôn Tẩn bèn nói:
- Ba năm tai nạn
của tôi đã qua rồi. Vậy phu nhân cho dời Viên Đạt
tới cho tôi dạy
việc.
Tôn phu nhân y lời
lui ra đồng đi tới nhà Viên Đạt nói rằng phu nhân
có chuyện cho mời.
Viên Đạt lật đật theo chân gia đồng tới Nam bình
vương phủ ra mắt Tô
phu nhân. Tô phu nhân bèn đưa Viên Đạt ra sau
vườn yết kiế Tôn
Tẩn. Viên Đạt thấy mặt Tôn Tẩn thì cả mừng nói rằng:
- Mấy năm rồi, tiểu
nhân giữ kín việc này không hề hởi môi cho ai
biết. Nay chẳng rõ
quận vương cho đòi tới có dạy bảo điều chi chăng?
Tôn Tẩn nói:
- Nay tai nạn ta đã
qua khỏi rồi, muốn nói chuyện với Lỗ vương. Vậy
người đi mời Lỗ
vương cho ta, song dặn ngài hãy đi cẩn thận chớ nên
dùng xa giá rần rộ
làm chi mà chúng sinh nghi.
Viên Đạt vâng lệnh
lui ra khỏi Nam Bình vương phủ thẳng tới Lỗ
phủ.
Viên Đạt vào Lỗ phủ
ra mặt Lỗ vương Điền Kỵ rồi nói:
- Thầy tôi, Tôn Tẩn
tiên sinh đã khỏi nạn ba năm rồi, dạy tôi tới mời
đại vương qua Nam
bình phủ cho thầy nói chuyện. Song đại vương chớ
dùng xa giá.
Lỗ vương nghe bẩm
mấy lời như mê mới tỉnh lật đật theo chân Viên
Đạt qua phủ Nam
bình vương. Tôn phu nhân nghe nói có Lỗ vương tới
bèn ra tiếp rồi đưa
thẳng vào hoa viên hội kiến với Tôn Tẩn. Lỗ vương
trông thấy Tôn Tẩn
bèn nói:
D- Cách nhau ba năm
bỗng gặp gỡ, cái vui này biết lấy chi cân!
Tôn Tẩn cười rồi
nói:
- Hạ thần gặp lúc
có nạn phải dùng phép trấn yểm ít lâu. Nay đã khỏi
ba năm, tới lúc ra
mặt. Nhân có chuyện quan trọng nân thỉnh điện hạ tới
đây cùng luận bàn.
Vả chăng đêm hôm, thần xem thiên tượng thấy Bàng
quyên cử binh chỉ
Tề phạt Hàng rồi. Thần nhớ lúc trước thần có cho
Hàng chúa một phong
thơ rồi. Thần nhớ lúc trước thần có cho Hàng chúa
một phong thơ dặn
lúc có nạn sẽ coi. Nay Hàng chúa bị nạn ắt sai người
qua nước Tề ta mà
xin binh cứu và dâng thơ ấy. Vậy hạ thần chắc thế
nào thánh thượng
cũng mời điện hạ tới mà hỏi chuyện hạ thần chết giả
hay thiệt và sai
điện hạ tìm kiếm. Nếu quả vậy xin điện hạ có vào triều
thì nên yêu cầu với
thánh thượng nếu muốn tìm được hạ thần thì trước
cho một tờ chỉ tha
tội khi trá cho hạ thầ, vậy hạ thần mới dám vào triều
phục mạng. Nếu hạ
thần ra mặt đem binh đi dẹp Ngụy thì cái thù chặt
chân dễ trả như
chơi.
Lỗ vương nghe Tôn
Tẩn nói dứt bèn gật đầu cười rằng:
- Tôn xin vâng lời
tiên sinh.
Tôn Tẩn cả mừng sai
tả hữu bày tiệc rồi cùng Lỗ vương ăn uống.
Tiệc tan Lỗ vương
kiếu từ mà về phủ. Nói lại Trương Tiêu Giản đi mấy
ngày mới tới thành
Lâm Tri, liền vào cửa triều xin bái yết Tề vương.
Quan huỳnh môn vào
trong tâu lại.
Tề vương cho triệu
vào rồi hỏi rằng:
- Khanh là người ở
đâu, tới đây có việc chi?
Tiêu Giản tâu:
- Thần là quan Tư
nhạc nước Hàng tên là Trương Tiêu Giản vâng
lệnh Hàng chúa tới
đây tâu lên bệ hạ rằng lúc Tôn quân sư và Lỗ vương
Dđi phạt Ngụy về có
ghế viếng Hàng chúa và tặng cho một phong thơ dặn
thì khi có nạn hãy
mở thơ ra xem. Nay nước Hàng bị binh Bàng Quyên
công phá, Hàng chúa
mở thơ xem không hiểu ý chi, về sau có Nhạn
Trọng Tử giải rõ
thì ấy là thi thàng đầu, nghĩa chiết sự là Tôn Tẩn bất tử
thượng tại Tề quốc.
Vậy nên nay hạ thần đem thơ qua dưng lên bệ hạ để
hỏi dò tin tức Tôn
quân sư. Và lúc Tôn quân sư chết đó, sứ Hàng qua
điều tế, bệ hạ có
mở hội để liên hiệp nhau, phòng khi binh Ngụy công
phá một nước nào
thì các nước khác liên kết mà cứu giải. Vậy nên hạ
thần tới xin bệ hạ
nhớ lời mà giúp nước Hàng chúng tôi.
Trương Tiêu Giản
tâu xong bèn dưng thơ lên. Tề vương cầm thơ xem
qua mấy lượt không
hiểu ý gì, bèn đọc lên rồi phán hỏi các triều thần.
Đại phu Bốc Thương
bèn bước ra tâu rằng:
- Cứ như chữ trong
thơ ấy mà chiết ra thì có bốn câu có "Tôn Tẩn bất
tử". rồi lấy bốn
chữ ấp thử thì là "Thượng tại Tề quốc". Như vậy rõ ràng
là Tôn tiên sinh
chưa chết, còn ở tại nước Tề.
Tề vương phán rằng:
- Lúc đó chính mắt
quả nhân thấy Tôn Tiên sinh đã chết, thây thể
nhập liệng rõ ràng,
thế thì còn gọi sống sao được?
Bốc Thương tâu:
- Có lẽ lúc đó bệ
hạ xem không kỹ chăng? Thây chết đó hoặc là
người nào hình dáng
giống Tôn tiên sinh chăng?
Tề vương nghe nói
hơi nghi bèn phán rằng:
- Từ lúc ghé Hàng
cho thơ tới khi về phủ đều có Lỗ vương gần gũi
một bên. Vậy bây
giờ phải hỏi lại Lỗ vương mới biết.
Phan dứt lời hạ
lệnh cho mời Lỗ vương Điền Kỵ vào chầu.
Chẳng bao lâu, Lỗ
vương vào chầu, tung hôn xong. Tề vương hỏi:
D- Ba năm trước ngự
đệ có đi với Tôn Tẩn qua Hàng, và có cho Hàng
chúa một phong thơ
phải không?
Lỗ vương tâu:
- Dạ có, lúc ấy Tôn
Tiên sinh có cho Hàng chúa phong thơ dặn khi
nào có tai nạn thì
giở ra xem.
Tề vương phản hỏi:
- Trong thơ ấy có
đề bốn câu thơ tàng đầu kết chữ Tôn Tẩn bất tử,
thượng tại Tề quốc.
Vậy nay Tôn Tẩn ở đâu chắc có lẽ ngự đệ biết chớ!
Lỗ vương tâu:
- Hạ thần không
biết toán số âm dương nên chaÜng rõ tiên sinh sống
hay chết. Việc này
nếu muốn biết rõ, xin hãy tới hỏi Tô phu nhân!
Tề vương phán rằng:
- Vậy thì ngự đệ
hãy chịu khó đi hỏi thử coi!
Lỗ vương tâu rằng:
- Tâu bệ hạ, hỏi
thì dễn song hạ thần sợ Tô phu nhân chẳng hề nói
thiệt vì nếu Tôn
Tẩn giả chết, ắt phải có tôi khi quân. Vậy nay muốn hỏi
cho ra, xin bệ hạ
hãy ban cho hạ thần một đạo chỉ văn tha cho Tôn Tẩn,
như vậy may Tôn Tẩn
còn sống mới dám ra mặt.
Tề vương phán rằng:
- Bất luận là tội
khi quân, dầu tội sát nhân mà nay Tôn Tẩn xin tha,
quả nhân cũng tha
nữa.
Dứt lời, Tề vương
dạy thị thần đem văn phòng tứ bửu ra rồi viết chỉ
Dân xá cho Tôn Tẩn
mà trao cho Lỗ Vương. Lỗ vương tiếp chỉ từ tạ lui ra
khỏi triều rồi
thẳng tới Nam bình vương phủ.
Tôn Tẩn nghe Lỗ
vương tới, bèn ra tiếp, rồi đặt bàn hương án mà
lãnh chỉ. Đọc thánh
chỉ xong, Tôn Tẩn ngó vào bệ khuyết mà lạy tạ ơn,
rồi đoạn mời Lỗ
vương vào thính đường ngồi nói chuyện. Tôn Tẩn nói
rằng:
- Hạ thần mà còn
sống thì cả đời Bàng Quyên không dám đem binh
đánh một nước nào.
Vậy nên hạ thần phải giả chết để gạt nó kéo binh ra
hoành hành thiên hạ.
Và nếu nay mà nó hay tôi còn sống, ắt nó kéo binh
lui về trốn biệt
không ai làm sao cho nó ra. Vậy xin điện hạ dặt giùm.
Lỗ vương gật đầ,
rồi cùng đi với Tôn Tẩn vào triều ra mắt Tề vương.
Tề vương trông thấy
Tôn Tẩn còn sống thì cả mừng nói rằng:
- Tôn quân sư đã
chết ba năm rồi, sao nay sống lại được?
Tôn Tẩn tâu rằng:
- Hạ thần làm như
vậy thật tội đáng muôn chết, xin bệ hạ tha cho. Vả
chăng, hạ thần với
Bàng Quyên có cái thù chặt chân, chưa hề trả được.
Nếu hạ thần còn
sống thì không bao giờ Bàng Quyên dám ra binh. Vậy
hạ thần phải ếm sao,
giả chết để gạt Bàng Quyên. Nay Bàng Quyên chỉ
Tề phạt Hàng rồi hạ
thần phải đem binh ra dẹp. Nhưng muốn cho Bàng
Quyên đừng trốn thì
chữ cờ chẳng nên lấy hiệu của hạ thần, hãy lấy hiệu
Lỗ vương và Viên
Đạt mà thôi. Hạ thần ẩn trong trung quân sẽ có mưu
kế giúp được cả
thắng.
Tề vương khen phải
và chuẩn tấu, lập tức dạy Trương Tiêu Giản về
nước trước báo tin
cho Hàng chúa hay.
Buổi chầu hôm ấy
tan, Lỗ vương và Tôn Tẩn bèn thẳng tới giáo
trường điệm ba muôn
nhân mã rồi cùng bọn Viên Đạt, Độc Cô Trần, Lý
DMục, Mã Thăng, Ngô
Giải, Tu Văn Long, Tu Văn Hổ đồng kéo thẳng
qua Hàng.
Binh kép ít lâu tới
một nơi đồng trống nọ, Tôn Tẩn liền hạ lệnh đồn
lại rồi sai Viên
Đạt, Lý Mục, Độc Cô Trần đem một toán quân đi qua mé
Đông Bắc mà cướp
lương thảo. Ba tướng lãnh mạng đem binh đi, đi được
hai mươi dặm quả
gặp một đoàn quân vận lương bèn cản đường mà hét
rằng:
- Binh kéo đi đâu
phải nói cho mau?
Tướng cầm đầu đoàn
quân ấy là Từ Giáp xốc tới đáp rằng:
- Ta là Ngụy Vương
giá hạ chúc đại phu tên Từ Giáp phụng hộ chỉ hộ
giá thái tử Tất Mao
giải lương ra cho Bàng Phò mã đây.
Viên Đạt nghe dứt,
dòm sau lưng Từ Giáp thấy có vị thiếu niên anh
tuấn, mặc y phục
thật đẹp, tay cầm đao thì biết đó là thái tử Tất Mao bèn
hét rằng:
- Bất kể là ai, hễ
gặp ta thì phải để hết lương thảo lại đó mới mong
khỏi chết!
Thái Tử Tất mạo
nghe nói nổi giận nạt rằng:
- Lương thảo của
triều đình há chịu để cho mi à?
Viên Đạt nói:
- Không chịu để
lương thì đưa đầu cho ta!
Thái Tử Tất Mạo cả
giận hươi đao xông tới chém Viên Đạt. Viên Đạt
đưa búa đỡ. Hai
tướng đánh nhau hơn mười hiệp. Viên Đạt thừa cơ chụp
ngang hông thái tử
quăng nhào xuống ngựa cho binh Tề trói lại rồi hạ
lệnh tấn tới. Quân
Tề được lệnh áp tới chém giết quân Ngụy như bằm
chuối. Từ Giáp thất
kinh sải ngựa chạy như gió. Chém giết một hồi binh
DNgụy chết hết,
Viên Đạt bèn dạy quân Tề giải thái tử Tất Mạo và vận
tải xe lương thảo
trở lại dinh rồi vào ra mắt Lỗ vương và Tôn Tẩn mà
bẩm việc thắng trận.
Tôn Tẩn cả mừng dạy giam Tất Mạo sau trại, mỗi
ngày cho ăn uống tử
tế, chờ khi bắt được Bàng Quyên rồi sẽ thả về nước,
còn lương thảo cướp
được bao nhiêu thì đều chia ra cho ba quân. Xong
xuôi các việc, Tôn
Tẩn bèn hạ lệnh nhổ trại kép đi.
Nói lại Từ Giáp
thoát khỏi nạn về tới Ngụy triều vào tâu việc bị cướp
lương thảo và thái
tử bị bắt cho Ngụy chúa hay. Ngụy chúa thất kinh, hỏi
các quan văn võ
phải làm sao cứu thái tử. Các quan đồng tâu:
- Tâu bệ hạ, việc
này đều do phò mã mà ra. Vậy thì dầu thế nào cũng
là trách nhiệm của
phò mã. Lần trước đi phạt Tề, phò mã nghĩ cách chi
mà chỉ Tề áp triệu
phạt Yên rồi gây cho Tề binh tới phá thành đến phải
dâng biểu chịu hàng
và dâng châu Tị trần mới hòa được. Nay cũng cách
ấy, đánh Tề chẳng
lo để phạt Hàng khiến nên thái tử bị bắt. Đầu đuôi
đều lỗi tại phò mã,
thì phò mã nên lo chuộc lấy lỗi mình chớ chúng hạ
thần làm sao mà mo
cho được!
Ngụy chúa nghe dứt
bàn trao cho Từ Giáp một thanh bửu kiếm rồi
dặn rằng:
- Khanh đem gươm
này ra giao cho Bàng Quyên bảo nó phải cứu thái
tử. Cứu được thì
muôn việc đều êm, còn cứu không đước thì bảo nó hãy
tự liệu lấy thân
rồi khanh đem gươm này trở về mà phục chỉ!
Từ Giáp lãnh mạng
ra đi.
Lại nhắc qua việc
Tôn Tẩn đem binh đi mấy ngày đã tới Hàng thành,
bèn dạy quân sĩ
đóng trại, cách trại của Bàng Quyên mười dặm. Lập trại
vừa xong, Tôn Tẩn
liền sai Viên Đạt đem binh đi rồi Tôn Tẩn lại sai anh
em Tu Văn Long và
Tu Văn Hổ đem hai cây cờ tụ thần ra đứng trước cửa
trung quân dặn hễ
khi thấy quân Ngụy rượt Viên Đạt về tới thì phất ba
lần. Hai tướng lãnh
cờ đi ra.
DBàng Quyên ở trong
trại Ngụy nghe quân vào báo có tướng Tề tới
khiêu chiến bèn dắt
binh ra trận. Hai tướng gặp nhau bèn xưng họ tên rồi
xáp lại đánh. Đánh
hơn ba mươi hiệp, Viên Đạt bèn quay ngựa chạy.
Bàng Quyên đem quân
rượt theo. Tu Văn
Long, Tu Văn Hổ thấy Viên
Đạt bị rượt gần về tới
trại bèn phất cờ tụ thần. Tôn Tẩn thấy cờ phất bèn
niệm linh văn rồi hô
"Lui". một tiếng. Liền ấy quân sĩ trong trại đều lui
ra sau ba mươi dặm bỏ
trại không lại đó. Bàng Quyên kéo binh tới đánh
giết binh Tề tản lạc
hết, nhân thấy trại bỏ không bèn vào lục soát. Khi
thấy bếp nấu bỏ lại
nhiều quá bèn đếm thử thì có tới mười muôn ba ngàn
năm trăm cái, Bàng
Quyên thất kinh không biết binh Tề đóng tới cơ man
nào. Liền đó, liền hạ
lệnh quân Ngụy dời qua đóng trong trại Tề.
Dời trại vừa, bỗng có
quân vào báo cho Bàng Quyên hay rằng có Từ
Giáp ở triều ra tới.
Bàng Quyên liền ra tiếp Từ Giáp vào trung quân mời
ngồi và chuyện vãn. Từ
Giáp dâng gươm lên rồi đem ý chỉ của Ngụy
chúa mà truyền lại.
Bàng Quyên nghe dứt, kinh sợ vô cùng, lập tức điểm